- Ποιος αλήθεια είναι;
- Γνωριμίες στο διαδίκτυο
- «Ψάρεμα» στο διαδίκτυο
- «Eπικίνδυνα»... παιχνίδια;
Αυτά είναι μερικά από τα πολύ μεγάλα ερωτήματα για την ασφάλεια στο διάδικτυο.
Ποιος αλήθεια είναι;
Δεν είσαι πάντα σίγουρος με ποιoν «μιλάς» στο διαδίκτυο!
Όταν κάποιος φτιάχνει ένα προφίλ (π.χ. σε χώρους συζητήσεων/ηλεκτρονικά φόρα - forum, ιστολόγια - blogs, υπηρεσίες στιγμιαίων μηνυμάτων - chat, υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης) αποφασίζει ο ίδιος εκείνη τη στιγμή για το ... ποιος θέλει να είναι.
Αρκετοί μπορεί να χρησιμοποιούν την πραγματική τους ταυτότητα.
Και άλλοι μπορεί να πειραματίζονται με... διαφορετικές ταυτότητες, π.χ., δηλώνοντας διαφορετικό φύλο ή ηλικία, και πιθανά χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο για να «δοκιμάσουν» ή να «παίξουν» με διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητάς τους, τις οποίες δεν νιώθουν άνετα να επιδεικνύουν στον πραγματικό κόσμο.
Υπάρχουν ακόμα και άτομα που δημιουργούν ψεύτικα προφίλ με σκοπό να εξαπατήσουν ή και να κάνουν κακό σε άλλους.
Ένα ακραίο αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ενήλικες - παιδεραστές που παρουσιάζονται ως παιδιά προσπαθώντας να έρθουν σε επαφή με υποψήφια θύματά τους μέσα από διαδικτυακά παιχνίδια ή σελίδες συζητήσεων... Στόχος τους είναι συχνά να κερδίσουν την εμπιστοσύνη ανηλίκων με σκοπό τη σεξουαλική κακοποίηση...
Γνωριμίες στο διαδίκτυο
Το διαδίκτυο σου προσφέρει πολλές δυνατότητες για νέες γνωριμίες. Τι γίνεται όμως αν κάποιο από τα άτομα που γνωρίζεις «εκεί έξω» δεν είναι αυτό που πραγματικά λέει; Κι αν είναι κάποιος που θέλει να σε εξαπατήσει; Ή ακόμα και να σου κάνει κακό;
Είναι πολύ εύκολο να ξεγελαστείς.
Σκέψου το εξής σενάριο:
• Κάποιος σε προσκαλεί σε ιδιωτική συνομιλία (invite) σε μια υπηρεσία στιγμιαίων μηνυμάτων (π.χ. Msn ή Icq). Από την περιγραφή του, σου κεντρίζει το ενδιαφέρον και σου φαίνεται συμπαθητικό άτομο.
• Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη σου, μπορεί πλέον να μάθει από εσένα προσωπικές πληροφορίες, όπως τη διεύθυνσή σου, το τηλέφωνό σου, διάφορες καθημερινές σου συνήθειες, τον κοινωνικό σου κύκλο ή φωτογραφίες σου. Αν είσαι εντελώς απρόσεκτος μπορεί να σου αποσπάσει ακόμα και προσωπικούς κωδικούς, π.χ. στο προφίλ σου στο Facebook ή στο λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου (e-mail).
Κι αν τελικά το άτομο αυτό δεν είναι τόσο καλό όσο φαίνεται; Κι αν έχει κακόβουλες προθέσεις; Τι «κακό» μπορεί να κάνει με αυτή την πληροφορία που εσύ ο ίδιος του έδωσες;
• Να σε διαβάλλει (εκθέτοντας φωτογραφίες σου ή άλλα προσωπικά σου δεδομένα σε μέρη ή άτομα που δεν θα ήθελες).
• Να προσπαθήσει να σε ξεγελάσει, π.χ. ζητώντας σου να τοποθετήσεις χρήματα σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό (επικαλούμενος κάποια έκτακτη ανάγκη).
• Να «υποκλέψει» την ταυτότητά σου (π.χ. να αποστέλλει e-mail με τον δικό σου λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, να χρησιμοποιεί το προφίλ στο Facebook προσποιούμενος εσένα, κλπ).
• Να παρενοχλεί εσένα ή τους φίλους σου.
• Να σε παρασύρει σε συνάντηση με σκοπό να σε εξαπατήσει ή να σου κάνει κακό...
«Ψάρεμα» στο διαδίκτυο
Phishing είναι η απόπειρα που μπορεί να κάνει κάποιος για να... «ψαρέψει» προσωπικά σου δεδομένα στο διαδίκτυο.
Σίγουρα κάποια στιγμή σου έχει συμβεί χωρίς ίσως να το έχεις καταλάβει...
Το phishing γίνεται με την αποστολή κάποιου ψεύτικου παραπλανητικού μηνύματος (συνήθως e-mail), πολλές φορές δελεαστικού, για να σε ξεγελάσει, του οποίου ο πραγματικός αποστολέας δεν είναι αυτός που φαίνεται. Το μήνυμα αυτό αποσκοπεί στο να σε πείσει να δώσεις προσωπικά σου δεδομένα ή να πατήσεις σε κάποιο σύνδεσμο (link), που στην πραγματικότητα δεν είναι «αθώος» (π.χ. είναι δυνατό «πατώντας» τον σύνδεσμο να εγκατασταθεί στον υπολογιστή σου κακόβουλο ή κατασκοπευτικό λογισμικό).
Για παράδειγμα, ένα τέτοιο μήνυμα μπορεί να ισχυρίζεται ότι απαιτείται να ενημερώσεις άμεσα κάποια προσωπικά σου στοιχεία σε μία ιστοσελίδα για λόγους ασφαλείας: στην πραγματικότητα όμως, δίνοντας τα στοιχεία σου, αυτά πηγαίνουν σε λάθος χέρια!
Άλλο παράδειγμα είναι μήνυμα που μπορεί να λέει ότι κέρδισες σε κάποιο τυχερό παιχνίδι, π.χ. λοταρία, και να σε καλεί να δώσεις τα προσωπικά σου στοιχεία για να παραλάβεις το βραβείο. Σκέψου καλά: είναι δυνατόν να κερδίσεις σε ένα παιχνίδι χωρίς να παίξεις;
Το phishing είναι πλέον αρκετά εξελιγμένο: μπορεί ένα τέτοιο μήνυμα να σε πάει σε μία ψεύτικη ιστοσελίδα η οποία όμως να είναι πιστό αντίγραφο της αυθεντικής! (π.χ. της ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιείς, όπου σου ζητείται να εισάγεις τα συνθηματικά σου).
«Eπικίνδυνα»... παιχνίδια;
Μπορεί να σου αρέσει να παίζεις διαδικτυακά παιχνίδια , όπως παιχνίδια στρατηγικής, δράσης, ρόλων ή εικονικών χαρακτήρων.
Έχεις όμως σκεφτεί ότι μπορεί να κινδυνεύσεις στην προσπάθειά σου απλά να ενημερωθείς για το πώς θα συνεχίσεις ένα... παιχνίδι;
Ενήλικες με κακόβουλες προθέσεις μπορούν να σε παροτρύνουν να προβείς σε ακατάλληλες συμπεριφορές μέσω κάμερας ή συνομιλιών (ανταλλάσσοντας για τις συμπεριφορές αυτές τις γνώσεις που έχουν πάνω στο παιχνίδι).
Μπορούν επίσης να στείλουν κακόβουλο λογισμικό (π.χ. μέσω κάποιου link), προσποιούμενοι ότι είναι χρήσιμο υλικό για το παιχνίδι, ενώ ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στον υπολογιστή σου (και κατ’ επέκταση, σε ό,τι προσωπικά δεδομένα τηρείς σε αυτόν).
Ορισμένοι συμπαίκτες σου (τους οποίους στην πραγματική ζωή δεν γνωρίζεις) μπορεί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού να σε προσβάλουν ή ακόμα και να προβούν σε παράνομες ενέργειες εναντίον σου - ιδιαίτερα αν τους έχεις δώσει από μόνος σου προσωπικές πληροφορίες.
Επίσης, τυχόν κακή συμπεριφορά του χαρακτήρα που σε εκπροσωπεί στην «εικονική» σου ζωή (avatar) μέσω των διαδικτυακών παιχνιδιών, αν συσχετιστεί με την πραγματική σου ταυτότητα, θα μπορούσε να σε εκθέσει και στην πραγματική σου ζωή, στο παρόν ή και στο μέλλον...
Δεν είσαι πάντα σίγουρος με ποιoν «μιλάς» στο διαδίκτυο!
Όταν κάποιος φτιάχνει ένα προφίλ (π.χ. σε χώρους συζητήσεων/ηλεκτρονικά φόρα - forum, ιστολόγια - blogs, υπηρεσίες στιγμιαίων μηνυμάτων - chat, υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης) αποφασίζει ο ίδιος εκείνη τη στιγμή για το ... ποιος θέλει να είναι.
Αρκετοί μπορεί να χρησιμοποιούν την πραγματική τους ταυτότητα.
Και άλλοι μπορεί να πειραματίζονται με... διαφορετικές ταυτότητες, π.χ., δηλώνοντας διαφορετικό φύλο ή ηλικία, και πιθανά χρησιμοποιώντας το διαδίκτυο για να «δοκιμάσουν» ή να «παίξουν» με διαφορετικές πτυχές της προσωπικότητάς τους, τις οποίες δεν νιώθουν άνετα να επιδεικνύουν στον πραγματικό κόσμο.
Υπάρχουν ακόμα και άτομα που δημιουργούν ψεύτικα προφίλ με σκοπό να εξαπατήσουν ή και να κάνουν κακό σε άλλους.
Ένα ακραίο αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ενήλικες - παιδεραστές που παρουσιάζονται ως παιδιά προσπαθώντας να έρθουν σε επαφή με υποψήφια θύματά τους μέσα από διαδικτυακά παιχνίδια ή σελίδες συζητήσεων... Στόχος τους είναι συχνά να κερδίσουν την εμπιστοσύνη ανηλίκων με σκοπό τη σεξουαλική κακοποίηση...
Γνωριμίες στο διαδίκτυο
Το διαδίκτυο σου προσφέρει πολλές δυνατότητες για νέες γνωριμίες. Τι γίνεται όμως αν κάποιο από τα άτομα που γνωρίζεις «εκεί έξω» δεν είναι αυτό που πραγματικά λέει; Κι αν είναι κάποιος που θέλει να σε εξαπατήσει; Ή ακόμα και να σου κάνει κακό;
Είναι πολύ εύκολο να ξεγελαστείς.
Σκέψου το εξής σενάριο:
• Κάποιος σε προσκαλεί σε ιδιωτική συνομιλία (invite) σε μια υπηρεσία στιγμιαίων μηνυμάτων (π.χ. Msn ή Icq). Από την περιγραφή του, σου κεντρίζει το ενδιαφέρον και σου φαίνεται συμπαθητικό άτομο.
• Έχοντας κερδίσει την εμπιστοσύνη σου, μπορεί πλέον να μάθει από εσένα προσωπικές πληροφορίες, όπως τη διεύθυνσή σου, το τηλέφωνό σου, διάφορες καθημερινές σου συνήθειες, τον κοινωνικό σου κύκλο ή φωτογραφίες σου. Αν είσαι εντελώς απρόσεκτος μπορεί να σου αποσπάσει ακόμα και προσωπικούς κωδικούς, π.χ. στο προφίλ σου στο Facebook ή στο λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σου (e-mail).
Κι αν τελικά το άτομο αυτό δεν είναι τόσο καλό όσο φαίνεται; Κι αν έχει κακόβουλες προθέσεις; Τι «κακό» μπορεί να κάνει με αυτή την πληροφορία που εσύ ο ίδιος του έδωσες;
• Να σε διαβάλλει (εκθέτοντας φωτογραφίες σου ή άλλα προσωπικά σου δεδομένα σε μέρη ή άτομα που δεν θα ήθελες).
• Να προσπαθήσει να σε ξεγελάσει, π.χ. ζητώντας σου να τοποθετήσεις χρήματα σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό (επικαλούμενος κάποια έκτακτη ανάγκη).
• Να «υποκλέψει» την ταυτότητά σου (π.χ. να αποστέλλει e-mail με τον δικό σου λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, να χρησιμοποιεί το προφίλ στο Facebook προσποιούμενος εσένα, κλπ).
• Να παρενοχλεί εσένα ή τους φίλους σου.
• Να σε παρασύρει σε συνάντηση με σκοπό να σε εξαπατήσει ή να σου κάνει κακό...
«Ψάρεμα» στο διαδίκτυο
Phishing είναι η απόπειρα που μπορεί να κάνει κάποιος για να... «ψαρέψει» προσωπικά σου δεδομένα στο διαδίκτυο.
Σίγουρα κάποια στιγμή σου έχει συμβεί χωρίς ίσως να το έχεις καταλάβει...
Το phishing γίνεται με την αποστολή κάποιου ψεύτικου παραπλανητικού μηνύματος (συνήθως e-mail), πολλές φορές δελεαστικού, για να σε ξεγελάσει, του οποίου ο πραγματικός αποστολέας δεν είναι αυτός που φαίνεται. Το μήνυμα αυτό αποσκοπεί στο να σε πείσει να δώσεις προσωπικά σου δεδομένα ή να πατήσεις σε κάποιο σύνδεσμο (link), που στην πραγματικότητα δεν είναι «αθώος» (π.χ. είναι δυνατό «πατώντας» τον σύνδεσμο να εγκατασταθεί στον υπολογιστή σου κακόβουλο ή κατασκοπευτικό λογισμικό).
Για παράδειγμα, ένα τέτοιο μήνυμα μπορεί να ισχυρίζεται ότι απαιτείται να ενημερώσεις άμεσα κάποια προσωπικά σου στοιχεία σε μία ιστοσελίδα για λόγους ασφαλείας: στην πραγματικότητα όμως, δίνοντας τα στοιχεία σου, αυτά πηγαίνουν σε λάθος χέρια!
Άλλο παράδειγμα είναι μήνυμα που μπορεί να λέει ότι κέρδισες σε κάποιο τυχερό παιχνίδι, π.χ. λοταρία, και να σε καλεί να δώσεις τα προσωπικά σου στοιχεία για να παραλάβεις το βραβείο. Σκέψου καλά: είναι δυνατόν να κερδίσεις σε ένα παιχνίδι χωρίς να παίξεις;
Το phishing είναι πλέον αρκετά εξελιγμένο: μπορεί ένα τέτοιο μήνυμα να σε πάει σε μία ψεύτικη ιστοσελίδα η οποία όμως να είναι πιστό αντίγραφο της αυθεντικής! (π.χ. της ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιείς, όπου σου ζητείται να εισάγεις τα συνθηματικά σου).
«Eπικίνδυνα»... παιχνίδια;
Μπορεί να σου αρέσει να παίζεις διαδικτυακά παιχνίδια , όπως παιχνίδια στρατηγικής, δράσης, ρόλων ή εικονικών χαρακτήρων.
Έχεις όμως σκεφτεί ότι μπορεί να κινδυνεύσεις στην προσπάθειά σου απλά να ενημερωθείς για το πώς θα συνεχίσεις ένα... παιχνίδι;
Ενήλικες με κακόβουλες προθέσεις μπορούν να σε παροτρύνουν να προβείς σε ακατάλληλες συμπεριφορές μέσω κάμερας ή συνομιλιών (ανταλλάσσοντας για τις συμπεριφορές αυτές τις γνώσεις που έχουν πάνω στο παιχνίδι).
Μπορούν επίσης να στείλουν κακόβουλο λογισμικό (π.χ. μέσω κάποιου link), προσποιούμενοι ότι είναι χρήσιμο υλικό για το παιχνίδι, ενώ ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στον υπολογιστή σου (και κατ’ επέκταση, σε ό,τι προσωπικά δεδομένα τηρείς σε αυτόν).
Ορισμένοι συμπαίκτες σου (τους οποίους στην πραγματική ζωή δεν γνωρίζεις) μπορεί κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού να σε προσβάλουν ή ακόμα και να προβούν σε παράνομες ενέργειες εναντίον σου - ιδιαίτερα αν τους έχεις δώσει από μόνος σου προσωπικές πληροφορίες.
Επίσης, τυχόν κακή συμπεριφορά του χαρακτήρα που σε εκπροσωπεί στην «εικονική» σου ζωή (avatar) μέσω των διαδικτυακών παιχνιδιών, αν συσχετιστεί με την πραγματική σου ταυτότητα, θα μπορούσε να σε εκθέσει και στην πραγματική σου ζωή, στο παρόν ή και στο μέλλον...
Στέλιος Ιωαννίδης, Δημήτρης Τερσενίδης, Μιχαήλ Φράγκος